Choć dorośli często o tym zapominają, zmiana szkoły jest jednym z najbardziej stresujących doświadczeń w życiu dziecka. Jest to dla nich przeżycie na tyle obciążające, że można porównać je do przymusowej zmiany zakładu pracy lub stanowiska. W takich sytuacjach rodzice muszą wykazać się szczególną rozwagą i odpowiedzialnością, by zmiana szkoły była dla ich pociech jak najlżejsza i przebiegła w sposób kontrolowany.
Najczęściej dzieci zmieniają szkołę w wyniku przeprowadzki do innego miasta (w przypadku przeprowadzki w ramach tej samej miejscowości lub jej okolicy, rodzice raczej nie decydują się na zmianę szkoły). Drugim powodem są pewne problemy dziecka, którym w ten sposób opiekunowie starają się zaradzić.
W przypadku przeprowadzki musimy przede wszystkim podkreślić, że każda zmiana szkoły będzie nieco inna i nie zawsze musi być równie stresująca dla każdego dziecka. Gdy Wasza pociecha nie czuje się dobrze w aktualnej placówce i ma w niej kłopoty (czy to dydaktyczne, czy wychowawcze), taka zmiana może okazać się dla niej zwykłą ulgą – podobnie zresztą, jak w przypadku zmiany spowodowanej problemami wychowawczymi. Należy jedynie nie zapominać, iż dziecko może obawiać się powtórzenia dręczących go problemów w nowym miejscu. Niezbędne w takiej sytuacji jest zidentyfikowanie powstałych wcześniej problemów i niedopuszczenie do ich powtórzenia w nowym środowisku. Należy też zapewnić dziecko, że wspólnie będziecie pracować nad tym, by adaptacja przebiegała bezstresowo i miło.
Gorzej natomiast, gdy dziecko jest przywiązane do swojej szkoły, lubi ją, ma tam kolegów i nie dręczą go żadne problemy związane z tym miejscem. Wtedy zmiana może okazać się bardzo stresująca i przykra, a dziecko długo może nie odnaleźć się w nowym otoczeniu. Rodzice koniecznie muszą przygotowywać je już wcześniej na tak drastyczne zmiany. Bez tego proces adaptacji może przebiegać wolno i może być bardzo zaburzony.
Przede wszystkim jeszcze na długo przed zmianą szkoły dziecko musi być świadome, że wkrótce nastąpi przeprowadzka i zmiana placówki. Taka informacja nie może być dla niego szokiem i zaskoczeniem. Ważne jest, by rodzice okazali swojej pociesze pełne wsparcie. Bez względu na odległość od dotychczasowego miejsca zamieszkania należy zapewnić je o tym, że wciąż będzie mogło kontaktować się ze swoimi kolegami. Warto też, by dziecko poznało nowe otoczenie jeszcze przed przeprowadzką i przed pierwszym dniem w nowej szkole. Dobrym posunięciem będzie pokazanie mu placówki, by nie wydawała mu się w pełni obca. Jeżeli będzie to możliwe, warto też spróbować nawiązać kontakt z rodziną, z której dzieckiem Wasza pociecha będzie chodziła do klasy. Sprawi to, że szkoła nie będzie wydawała mu się już tak obca i traumatyczna, a w towarzystwie wcześniej poznanego kolegi/koleżanki poczuje się swobodniej. W samej szkole warto też zapisać dziecko na jakieś zajęcia dodatkowe lub pozwolić pozostawać w świetlicy, gdzie będzie mogło lepiej poznać nowych kolegów i szybciej się z nimi zżyć.
W sytuacji jednak, gdyby dziecko przez dłuższy czas źle adaptowało się do nowych warunków, być może konieczna będzie wizyta u specjalisty. Tego typu terapia dla dzieci na ogół ma bardzo łagodny, nieinwazyjny charakter. Terapeuta może okazać się lepszym mediatorem od rodziców, a jako osoba obca – mieć większą siłę przekonywania. Tego typu zajęcia nie muszą odbywać się często, mogą natomiast dobrze nastroić podopiecznego.
Każdorazowo ważne jest jednak wsłuchiwanie się w głos dziecka i elastyczne reagowanie na jego prośby. Zmiana szkoły często jest traumatycznym przeżyciem i bardzo trudną próbą relacji między pociechami a rodzicami. Warto wykazać się tu szczególną cierpliwością i wyrozumiałością. Dzieci naprawdę tego potrzebują.