Pacjenci cierpiący na różnego rodzaju schorzenia jamy ustnej często obawiają się utraty zębów. Ekstrakcja bywa jednak, czasami, koniecznością. Jeśli uszkodzony ząb nie może być wyleczony dostępnymi metodami zachowawczo-periodontologiczno-endodontycznymi lub zagraża zdrowiu ogólnemu pacjenta, lepiej jest go usunąć, niż mierzyć się z gorszymi powikłaniami. W jakich przypadkach dentysta doradza usunięcie zęba?
Ekstrakcja zęba chorego lub uszkodzonego
Najczęstszą przyczyną usuwania stałych zębów jest ich zły stan, niemożliwy do naprawienia poprzez dostępne metody leczenia i rekonstrukcji. Ząb złamany w wyniku wypadku albo głęboko zniszczony przez próchnicę bądź chorobę przyzębia nie daje się łatwo uzupełnić lub zregenerować przez stosowane w stomatologii rozwiązania. Nawet gdyby został nadbudowany, uszkodzony korzeń może nie utrzymać nowego materiału i po krótkim czasie ząb byłby znowu niekompletny. Jeśli wyrzynająca się ósemka (tzw. ząb mądrości) rośnie w nieprawidłowym kierunku lub jest od razu w złym stanie, chirurg stomatologiczny decyduje zwykle o jej usunięciu. Nieprawidłowe wyrzynanie się zębów mądrości skutkuje czasami powstaniem stanu zapalnego: w przypadku pojawienia się bólu, trudności z otwieraniem ust i przełykaniem, a także opuchnięcia dziąseł i twarzy należy niezwłocznie udać się do lekarza – prawdopodobnie niezbędne będzie natychmiastowa ekstrakcja zęba i zapobiegawcze podanie antybiotyku lub silnych środków przeciwbólowych.
Powodem do usunięcia zęba jest też czasami stan pacjentów poddawanych chemioterapii lub pacjentów, u których ma być wykonany przeszczep organu: w takich przypadkach ekstrakcja bywa procedurą zapobiegawczą, mającą na celu uniknięcie poważnych powikłań ze strony źródła zapalenia (choroby odogniskowej) i związanej z nią reakcji układu odpornościowego pacjenta.
Usuwanie zębów ze względów funkcjonalno-estetycznych
Inne powody, które mogą przesądzić o podjęciu przez lekarza decyzji o ekstrakcji zęba, są związane z leczeniem ortodontycznym lub protetycznym. Ortodonta może zdecydować o usunięciu jednego lub kilku zębów, aby zwolnić nieco miejsca w zbyt ciasnej szczęce lub żuchwie: po ekstrakcji wybranych zębów, pozostałe można przy pomocy aparatu ortodontycznego ustawić w taki sposób, aby zapełnić puste miejsce, tworząc prosty i symetryczny uśmiech. Pacjenci narzekający na nieestetycznie wyglądające i utrudniające gryzienie albo mówienie zęby np. związane z chorobą przyzębia mogą w sytuacji braku możliwości skutecznego ich leczenia być kierowani na ekstrakcje i następcze leczenie protetyczne lub implantoprotetyczne. Ostateczną decyzję co do kwalifikacji do zabiegów podejmuje zawsze lekarz, który bierze pod uwagę stan zdrowia pacjenta i aktualne istniejące problemy w jamie ustnej pacjentów.
Podsumowanie
Ekstrakcję przeprowadza się tylko w ostateczności, jednak nie należy nadmiernie się jej obawiać: przy dzisiejszym stanie rozwoju nowoczesnych technik dentystycznych proces usuwania zepsutego lub uszkodzonego zęba nie powoduje u pacjentów większego dyskomfortu. Przed podjęciem decyzji o ekstrakcji stomatolog zawsze przeprowadza dokładne badanie i diagnostykę mająca na celu wykluczenie innych możliwości naprawy problemu. Warto pamiętać również o nowoczesnych metodach uzupełniania powstałych ubytków. W wielu przypadkach bezpośrednio po ekstrakcji może nastąpić wszczepienie implantów stomatologicznych – tym samym braki zębowe mogą zostać w krótkim czasie uzupełnione stabilną i estetyczną koroną, poprawiając wygląd całego uśmiechu.