Wszystkie prace wykonywane na wysokości przekraczającej jeden metr zgodnie z polskim prawem uważane są za prace na wysokości. Bez względu na charakter, należą do szczególnie niebezpiecznych. Im wyżej nad ziemią, tym większe prawdopodobieństwo, iż niewłaściwie zabezpieczony pracownik podczas upadku dozna trwałego uszkodzenia ciała, a nawet poniesie śmierć. Z tego względu wszyscy pracodawcy, których pracownicy świadczą usługi na wysokościach, zobowiązani są do zapewnienia im odpowiednich, zgodnych z przepisami BHP warunków do pracy.
Wyposażenie osób pracujących na wysokości
W zależności od charakteru wykonywanej pracy, każdy pracownik musi zostać wyposażony w absorbery energii, pętle z taśmy, przyrządy autoasekuracyjne, elementy zaciskowe, łączniki, kaski alpinistyczne, liny dynamiczne i statyczne, przyrządy zjazdowe, punkty stanowiskowe, uprzęże (biodrowe i zabezpieczające przed upadkiem z wysokości) czy systemy dostępu linowego.
Uprzęże asekuracyjne
Niezwykle ważne podczas prac na wysokościach są uprzęże asekuracyjne. Nierzadko to od ich wytrzymałości zależy bowiem ludzkie życie. Z tego względu powinny być one wykonane z najwyższej klasy materiałów. Na rynku dostępnych jest wiele modeli, które można precyzyjnie dopasować do indywidualnych potrzeb użytkowników. Uprzęże asekuracyjne możemy podzielić na uprzęże dla amatorów, a także moduły dedykowane zaawansowanym pracom na wysokościach. Ich zasadniczą różnicę jest rozmiar, funkcjonalność oraz materiał wykonania.
Uprząż wspinaczkowa to przyrząd składający się z zapinanych taśm lub pasów. Zasadniczo dzielimy je na wygodniejsze, ale mniej bezpieczne uprzęże biodrowe, a także uprzęże pełne zbudowane z pasa biodrowego i piersiowego. Warto podkreślić, że do pracy na wysokościach konieczne jest stosowanie uprzęży pełnej. Na polskim rynku działają firmy, które od wielu lat specjalizują się w pozyskiwaniu i dystrybucji najlepszych uprzęży na świecie. Na swoich stronach udostępniają zarówno uprzęże dla amatorów, jak i dla osób trudniących się różnego rodzaju pracami na wysokościach.
Sprzęt dla początkujących
Amatorzy najczęściej decydują się na zakup uprzęży biodrowej, która jest kompromisem pomiędzy bezpieczeństwem a wygodą. Składa się ona z pasa biodrowego, a także dwóch pasów zakładanych na uda. Uprzęże tego typu wykonywane są z poliamidu o wysokiej odporności na zużycie. Natomiast pasy wyścielone są specjalnymi miękkimi, antybakteryjnymi wkładkami o wysokim współczynniku oddychalności. Aby uniknąć tzw. szoku wiszenia, pasy udowe zostały zaprojektowanie w taki sposób, by jednocześnie zapewnić bezpieczeństwo i nadmiernie nie uciskać nóg. Mocne szwy, które spajają poszczególne elementy, łączą w sobie funkcjonalność, a także niebanalny wygląd. Dodatkowo każda uprząż wyposażona jest w tzw. szpejarkę na dodatkowy sprzęt alpinistyczny. Szczeliny w pasie to miejsce na karabinki, linę czy repsznur.
Profesjonalna uprząż
Uprząż pełna jest niezbędnym elementem wyposażenia, każdego, kto pragnie podjąć się pracy na wysokościach. Większość zadań wykonywanych na wysokości określana jest mianem prac w podparciu. Uprząż tego typu wyglądem przypomina rozbudowaną wersję uprzęży biodrowej. Praca w podparciu oznacza, iż pracownik opiera się stopami o dowolny element stałej konstrukcji (np. ścianę, okno, pień drzewa). Uprzęże pełne składają się z szerokiego, sztywnego, zabezpieczonego jedną lub dwoma klamrami pasa biodrowego i dwóch pasów udowych, które zostały wykonane z miękkiego materiału nieutrudniającego przepływu krwi. Materiał, z którego jest wykonana, musi być odporny na uszkodzenia, absorbować pot, a także zapewniać komfort, gdyż praca może być prowadzona przez wiele godzin. Uprzęże pełne są całkowicie regulowane – posiadają anatomicznie profilowany pas biodrowy i wyściółki w pętlach udowych. Szelki z pasem biodrowym łączy specjalna klamra. Konstrukcja klamry wyklucza poślizg taśmy. Szelki naramienne zazwyczaj wykonane są z kolorowego materiału, który ułatwia prawidłowe założenie pasów. Z kolei d-ringi umożliwiają pracę na wysokości poprzez wpięcie lonży roboczej i dodatkowej asekuracji. Warto dodać, że każdy element uprzęży musi być zgodny z normami obowiązującymi w naszym kraju (np. EN 358 oraz EN 361).
Uprząż asekuracyjna stanowi podstawę bezpieczeństwa każdej osoby pracującej na wysokościach. Uprząż pełna sprawdzi się doskonale podczas prac w podparciu, natomiast uprząż biodrowa będzie bardziej odpowiednia do wspinaczki na ściance.